Op het bord van Martijn Koning

Cabaretier Martijn Koning kookt courgette pasta met een saus van gehakt en tomaten, dat is zijn lievelingsgerecht.

Hij gebruikt geraspte courgette in plaats van pasta. “Dat is nog veel lekkerder”, zegt hij. En het past goed bij het dieet wat hij volgt. Hij eet geen brood, pasta of rijst, en daar valt hij behoorlijk van af, hij is al kilo’s kwijt. “Ik drink ook geen frisdrank. Weet je waar ik van schrok, van hoe de sap producenten ons voor de gek hebben gehouden. Vitamines in sapjes, belachelijk, er zit zo veel suiker in, je kan net zo goed een fles cola nemen.” Hij is gaan lijnen toen hij stopte met roken. “Dat is nu 10 maanden geleden. Ik ben heel gezond bezig, boksen, sporten en gezond eten.”

Martijn kookt niet zo vaak en vraagt zich af of het nieuwe astronautenvoedsel wat nu op de markt is, misschien iets voor hem is. Zou het duurzaam zijn? 

In 2013 heeft de Amerikaan Rob Rhinehart de voedselvervanger Soylent bedacht. Soylent is een mengsel van poeders en kan gebruikt worden om alle maaltijden te vervangen. 1 zak Soylent (ca. halve kilo) bevat exact genoeg voedingswaarde (energie, koolhydraten, vitamines, etc) voor 1 dag. Recept: meng 1/3 deel van de zak met circa halve liter water, mengen, eten. Soylent wordt alleen verkocht in de VS en Canada.

Sinds 2014 maakt Joey van Koningsbrugge Joylent (heette eerst Joeylent, maar dat bleek niet uit te spreken) op basis van dezelfde principes en met grofweg dezelfde ingrediënten: havermeel, sojameel, wei, lijnzaad en vitaminemix. Sindsdien is de receptuur verbeterd en er zijn verschillende smaken bij gekomen. Joylent Vanilla smaakt bijvoorbeeld naar pannenkoekenbeslag. Voordeel van Joylent is dat het enorm vult 

Wij hebben ons gericht op 2 claims: gezondheid en duurzaamheid. 

Joylent suggereert even gezond te zijn als regulier voedsel en veel beter dan pizza's en niet eten. Het voedingscentrum en 4 wetenschappers van de Universiteit Wageningen kunnen op basis van ingrediënten en de voedingsclaims niet zeggen dat het ongezond is. De consensus is dat je er in ieder geval geen gebreksziektes van zal ontwikkelen. Daarnaast merkt iedereen op dat sociale gezondheid ook een enorme factor is: koken en (samen) eten zijn ook onderdeel van een gelukkig en gezond leven. Joylent is speciaal voor snel en efficiënt eten, dus niet echt gezellig. Maar nog altijd gezonder dan niet eten. 

Op gebied van duurzaamheid claimt Joylent dat ze "sowieso een kleine footprint" hebben. De meest intensieve milieudruk is nu weipoeder, maar in de Joylent Vegan is die vervangen door soja- en hennep-eiwit. Er is een plan om alle Joylent veganistisch te maken/het weipoeder uit te faseren, maar dan komt mogelijk de smaak in het geding, dus dat gaat niet zomaar. Voorheen zat er palmolie in de Twennybar, maar de palmolie wordt (is) uitgefaseerd. Aan het einde van 2017 wil Joylent een CO2-neutraal bedrijf zijn, maar dat zal voor een deel door middel van compensatie zijn. Alle zendingen in Nederland zijn al CO2-neutraal. 

Maar hoe duurzaam is Joylent nou in vergelijking met een gemiddelde Nederlandse maaltijd? Hans Blonk van Blonk Consultancy heeft een eerste schatting gemaakt op basis van het recept van Joylent. Maar waarmee vergelijken we Joylent dan? Welke maaltijd? Nou, stel je voor dat je zou stoppen met gewoon eten en alleen nog maar 1 zak Joylent met water per dag zou eten. Dan zou je driemaal (!) duurzamer bezig zijn dan met je gewone, gemiddelde eetpatroon. Drie! Het betreft een ruwe berekening, maar toch opmerkelijk! “De winst zit hem in dat je hier eigenlijk geen kant en klare eindproducten eet, maar de grondstoffen bij elkaar mengt, en niet heel veel verder verwerkt. Alle dingen die je niet doet in de keuken, ook met het vervoer 1 zo'n zak is 1 dag, 7 zakken is een week. Normaal zijn de boodschappen voor een week veel meer.”

Toch raadt het Voedingscentrum dit soort astronautenvoedsel af. We denken dat visolie en vitamine C gezond zijn, maar eet toch liever vis en fruit. We weten namelijk niet zeker of de visolie ècht het gezonde ingrediënt is, of dat er nog iets anders voor het gezonde effect zorgt.

Ingrediënten:

- courgette

- ui

- knoflook

- rundergehakt

- gezeefde tomaten en tomatenpuree

- oregano

Snij de courgettes in smalle sliertjes. Bak het gehakt met de ui en de knoflook. Doe tomaten en tomatenpuree bij. Laat even pruttelen. Breng de saus op smaak met wat peper en oregano. Giet de saus over de rauwe courgette.