Over In het spoor van IS

In 2014 waren ze daar ineens: de strijders van IS die in korte tijd een groot deel van Syrië en Irak wisten te veroveren en er een eigen kalifaat stichtten. De mannen met de zwarte vlaggen groeiden snel uit tot de gevaarlijkste terreurorganisatie ter wereld, totdat Islamitische Staat eind 2017 werd verslagen. In het tweeluik ‘ In het spoor van IS’ probeert journalist Sinan Can de opkomst en ondergang van Islamitische Staat te verklaren. In het kielzog van de zware gevechten reist hij met programmamaker Jochem Pinxteren door het verwoeste Syrië en Irak. Hij bezoekt sleutelplaatsen die de opkomst en ondergang van IS markeren en spreekt met ooggetuigen die onder het terreurbewind hebben moeten leven. Zowel daders als slachtoffers van deze zwarte bladzijde in de recente geschiedenis komen aan het woord.

Sinan Can: ‘Dit is zonder meer de zwaarste reis die ik ooit heb gemaakt. Ik heb totaal verwoeste steden gezien en heel veel verwoeste levens. Wat me altijd zal bijblijven is het verhaal van een vijfjarig jongetje dat werd gedwongen naar onthoofdingen te kijken. Toen hij zijn vader vroeg of ze dit ook bij hem zouden gaan doen vertelde zijn die hem dat het allemaal acteurs waren en alles nep was. Het zijn verhalen die door merg en been gaan. Maar ik wil dat ze worden verteld, zodat hun getuigenissen niet verloren gaan en we deze mensen, hun gevoelens en hun beweegredenen beter begrijpen.’ 

In Irak zette de val van Saddam Hussein in 2003 een explosieve golf van sektarisch geweld in werking waar een kleine groep extremisten van wist te profiteren. Sinan reist van het kamp van de grondlegger van het terrorisme in Irak - Al Zarqawi – naar plaatsen als Bagdad, Fallujah, Tikrit en Samarra, waar hij onder andere het woonhuis en de moskee van de latere leider van IS, Al-Baghdadi, bezoekt. In Mosul is hij aanwezig bij de laatste gevechten tegen IS.

Deel 2: Oog in oog met het kwaad

De opstand tegen dictator Assad werd langzaam maar zeker een internationaal conflict waar IS samen met veel buitenlandse strijders van wist te profiteren. In de net bevrijde steden van het voormalige kalifaat analyseert Sinan hoe IS probeerde een levensvatbare samenleving op te bouwen. Hij toont de in alle haast achtergelaten administratie van de terreurgroep en keert samen met bewoners terug naar hun huizen. Nu het kalifaat niet meer bestaat gaat de strijd ondergronds verder. Samen met de Peshmerga gaat Sinan op patrouille om slapende cellen van IS op te rollen. Bij die actie krijgt hij ook de kans om een commandant van de terreurbeweging te spreken.